Nieuwe digitale meter: wat met zonnepanelen?
De invoering van de digitale meter zorgt voor verwarring bij eigenaars van zonnepanelen. De ‘slimme’ meter draait niet langer terug. Daardoor vrezen ze een hogere energiefactuur. Wie zonnepanelen overwoog, twijfelt nu of deze investering loont.
Is die twijfel rond de digitale meter terecht? Nee! Toch vraagt deze slimme meter om een verandering qua verbruiksgedrag. Waarom? Op deze en andere, prangende vragen vind je het antwoord in dit artikel. Daarnaast kom je via onze offertepagina makkelijk in contact met zonne-energie experten voor advies en prijzen.
Groei zonnepanelen in cijfers
De voorbije jaren schoten zonnepaneelinstallaties als paddenstoelen uit de grond. De hoge groenestroomcertificaten speelden daarin een cruciale rol. Maar voor het eerst sinds 2012 kent de groei van zonnepanelen een lichte terugval. Dat blijkt uit cijfers van het Vlaams Energieagentschap:
- In 2017 werd nog voor 193 megawatt aan nieuwe zonnepanelen geïnstalleerd.
- In 2018 daalde dat cijfer naar 190 megawatt.
👉 Reden? Particulieren plaatsen opvallend minder zonnepanelen. Het aantal panelen daalt met maar liefst 7 %. Terwijl het aantal installaties voor bedrijven nog steeds groeit.
Interesse in zonnepanelen?
‘Slimme’ digitale meter
Midden 2019 deden slimme meters hun intrede in België. Deze elektronische meter meet je elektriciteitsverbruik, hoeveel je toevoegt aan het net en stuurt je verbruik door naar je netwerkbeheerder. Daardoor hoef je de standen voor energieverbruik, spanningen of veranderingen niet meer zelf te noteren.
Deze slimme meter valt zowel manueel als vanop afstand te besturen. Enkel het verschil van wat je verbruikt en toevoegt wordt aangerekend. Hierdoor maken energieleveranciers een meer nauwkeurige schatting van hun voorschotbedragen waardoor je geen hoge facturen meer moet verwachten.
Daarnaast krijg je ook zelf meer inzicht in jouw energieverbruik. Dankzij de slimme meter wordt het mogelijk om op elk moment jouw energieverbruik te controleren. De meter beschikt over twee gebruikspoorten.
- De P1-poort maakt data over je gebruik zichtbaar op bijvoorbeeld je smartphone.
- De S1-poort geeft ruwe, gedetailleerde data over specifieke toestellen. Dit maakt het mogelijk om apparaten te laten werken op tijdstippen die het voordeligst zijn voor jouw factuur.
Iedereen krijgt het basismodel dat het verbruikt meet. Het gebruik van apps en slimme huishoudtoestellen zijn bijkomende opties die de consument zelf mag kiezen.
Meer weten? Stel je vragen aan zonne-energie-experts
Digitale meter en zonnepanelen: werking
Bij een oude elektriciteitsmeter draait de teller terug als de zonnepanelen elektriciteit produceren. Dit zorgde echter voor een oneerlijke situatie. Mensen met zonnepanelen betaalden enkel voor het verschil tussen de opgewekte energie en de afgenomen energie.
👉 Bijvoorbeeld: een gezin verbruikt 75 kilowattuur en produceert 25 kilowattuur dankzij hun zonnepanelen. Het gezin betaalde nettarieven, taksen en energiekosten op basis van 50 kilowattuur, maar eigenlijk had het gezin 100 kilowattuur laten circuleren (75+25). Dat terwijl een gezin zonder zonnepanelen met een verbruik van 75 kWh gewoon de volle pot moest betalen!
Gezinnen zonder zonnepanelen werden dus benadeeld. Daarom voerde de regering op 1 juli 2015 het prosumententarief in.
👉 Kort gezegd: het tarief vervangt het gebruik van het net als opslagmedium. Het gaat om ongeveer 90 euro per kilowatt. Wil je exact weten hoeveel prosumententarief je in 2020 moet betalen?
Vermenigvuldig het maximale AC-vermogen van je omvormer(s) met het bedrag van je netgebied.
Digitale meter + zonnepanelen = meer betalen?
Met de nieuwe slimme meter komt hier een einde aan. De digitale meter registreert de productie en het verbruik van elektriciteit apart. Zo kan exact bepaald worden hoeveel elektriciteit zonnepanelen eigenaars van het net halen. Daarop zullen ze dan de gewone nettarieven betalen, zoals iedereen.
Gevolg? Het prosumententarief verdwijnt met de digitale meter. Wat betekent dit voor de zonnepanelen eigenaars? Uit analyses van de VREG blijkt dat de 60% van de zonnepaneleneigenaars minder zal betalen met de digitale meter. De andere 40% zal meer betalen dan het prosumententarief, maar de VREG heeft het over slechts enkele euro’s per maand.
Eenmalige investeringspremie netbeheerder
Wie vanaf januari 2021 zonnepanelen plaatst, krijgt een premie tot 1.500 euro. Het bedrag van de premie is afhankelijk van de grootte van het zonnedak. Ze bedraagt 300 euro per geïnstalleerde kilowattpiek voor de eerste 4 kilowattpiek en 150 euro per kilowattpiek voor de schijf tussen 4 en 6 kilowattpiek. Het maximum bedrag is 1.500 euro.
Vraag advies en prijzen om te vergelijken
Hoe ben ik de digitale meter te slim af?
Met de digitale meter is er voor eigenaars van zonnepanelen één gouden vuistregel: hoe minder je van het net haalt, hoe minder je zal moeten betalen. Het komt er dus op aan om zoveel mogelijk energie direct te verbruiken. Maar hoe verhoog je jouw onmiddellijke energieconsumptie?
Huishoudtoestellen
Gebruik je wasmachine, vaatwasser, droogkast, … overdag. Dankzij de digitale meter zal je een veel beter inzicht in je verbruik en productie hebben. Energiemanagementsoftware kan bijvoorbeeld toestellen activeren wanneer je zonnepanelen genoeg elektriciteit opwekken.
Boilers en warmtepompen
Met de tijdschakelaar van je elektrische boiler kan het water overdag verwarmd worden dankzij de energie van de zonnepanelen. Ook met een warmtepomp kan je dit doen. De VREG waarschuwt wel dat het voor gezinnen met een warmtepomp wel moeilijk zal zijn om onder het prosumententarief te blijven.
Elektrische wagen
Een elektrische wagen kan perfect opgeladen worden met zonne-energie. Helaas is het moeilijk om overdag op te laden als je met de wagen naar het werk gaat. In het weekend of bij thuiswerk is het evenwel een goede oplossing voor de elektriciteit van je zonnepanelen.
Thuisbatterij
Eerlijk, de huidige batterijen zijn duur: tussen 4.000 en 10.000 euro. Enkel met de premie voor thuisbatterijen is het mogelijk om de investering terug te verdienen. Maar met een thuisbatterij vloeit er pas energie naar het net, als de batterij volledig opgeladen is. Op die manier zou je 60 tot 80 procent van de zonnepanelenproductie kunnen opvangen.
Is de digitale meter verplicht?
De overstap naar de digitale meter is wel degelijk verplicht. Vanaf 1 juli 2019 worden er alleen nog maar slimme meters geplaatst en dus zullen de oude, terugdraaiende tellers stelselmatig verdwijnen. De plaatsing van een digitale meter weigeren is verboden. Je zal dus sowieso verplicht worden om een nieuwe digitale meter te laten plaatsen.
Wanneer krijg ik mijn digitale meter?
Sinds 1 juli 2019 plaatst netbeheerder Fluvius alleen nog digitale meters. De overheid heeft zichzelf 15 jaar gegeven om in elke woning in Vlaanderen een slimme meter te hebben. Wanneer je een digitale meter krijgt, valt niet met zekerheid te zeggen. Wel komen (ver-)bouwers, zonnepanelen eigenaars en mensen met een budgetmeter eerst aan de buurt.
Opgelet: Door het onverwachte schrappen van de terugdraaiende teller en het prosumententarief heeft de Vlaamse minister van Energie in februari 2021 beslist dat eigenaars van zonnepanelen de installatie van de digitale meter mogen uitstellen. Tot begin 2025 ten laatste! Ze hoeven de eerste jaren dus niet direct over te stappen naar het systeem van de digitale teller. Voor nieuwe prosumenten en wie al reeds 15 jaar kon rekenen op het prosumententarief geldt deze regeling niet.
Zijn er kosten verbonden aan de digitale meter?
De kosten van de digitale meters zitten verwerkt in de nettarieven. De VREG (Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt) maakte een kosten-batenanalyse op. Gezinnen met een gemiddeld gebruik zullen in theorie € 15 voor elektriciteit en € 12 voor aardgas meer betalen per jaar. Daarentegen kan je door het gebruik van jouw digitale meter slimmer omspringen met je energieverbruik, waardoor je dan weer kan besparen op jouw energiefactuur.
Bij nieuwbouw en grondige verbouwingen dient de plaatsing en indienstelling betaald te worden. Bij nieuwe zonnepanelen, bij bestaande prosumenten (consumenten die zelf hun stroom opwekken) en klanten met een budgetmeter wordt de plaatsing van een digitale meter verrekend via de distributienettarieven. De netbeheerder betaalt de kost van de aankoop van de digitale meter.
Het tarrief voor aansluiting of vervanging blijft onveranderd. Indien je nu al een digitale meter aanvraagt, betaal je de standaardkost van €226 excl. btw, zonder meterkast. Bij aansluiting kan je kiezen tussen enkelvoudig of wisseltarief. Een tariefwissel is gratis bij plaatsing, nadien komt er een administratieve kost bij van €10,20 incl. btw.
Waarom is er nog zoveel twijfel rond de digitale meter?
De nieuwe ‘slimme’ meter schrikt echter heel wat consumenten af, omdat hij niet meer terugdraait wanneer je niet-verbruikte stroom op het net plaatst. Op die manier zou het rendement van je installatie dalen. Maar wees gerust, jouw rendement gaat nergens heen. De compensatie wordt namelijk berekend door de hoeveelheid teruggegeven energie af te trekken van de verbruikte.
Zonnepanelen blijven slimme investering
Zodra de consument vertrouwd is met de nieuwe digitale meter, gaat de groei van zonnepanelen gegarandeerd weer de hoogte in. Investeren in zonne-energie blijft namelijk interessant. Een nieuwe zonnepaneelinstallatie kent enkel voordelen:
- je elektriciteitsfactuur daalt
- je woning is minder afhankelijk van het net
- het E-peil van je woning stijgt
- de waarde van je woning stijgt
- je doet een slimme investering
- goed voor het milieu
Zat jij nog met twijfels na de lancering van de nieuwe digitale meter? Die zijn nergens voor nodig. Met zonnepanelen op je dak doe je niet alleen het milieu een plezier. Ook je portemonnee doet jaar na jaar een vreugdedans.