Prosumententarief en zonnepanelen: wat moet ik weten?

Je denkt eraan om zonnepanelen te installeren. En waarom zou je ook niet? De overheid heeft huiseigenaars hier de laatste jaren zeker in gestimuleerd. Er is meer dan één goede reden om je stroom thuis op te wekken door middel van zonnepanelen. Zonne-energie is duurzaam en tevens een groen, milieuvriendelijk alternatief voor fossiele brandstoffen. En als je het goed aanpakt, bespaart het je ook nog eens een hoop geld op de lange termijn.

Maar dan moet je natuurlijk wel op de hoogte zijn van alle regels en veranderingen die eraan komen. Op deze pagina informeren wij jou onder meer over het prosumententarief betreffende zonnepanelen én de toekomst daarvan en wat het betekent voor bezitters van zonnepanelen.

Wat is het prosumententarief?

Het is een bedrag dat consumenten die zelf hun stroom produceren, betalen aan de distributienetbeheerder. Onder andere mensen die zonnepanelen laten installeren op hun woning, zijn onderhevig aan dit tarief. Niet iedereen is (op voorhand) op de hoogte van deze vergoeding en wat ze precies betekent.

Een belangrijke beweegreden tot zonnepanelen is het vooruitzicht op een voordeligere elektriciteitsrekening als particulier. Je schrikt er dan misschien wel van als je opeens hoort dat er zoiets bestaat als een tarief voor prosumenten. Is dit dan geen addertje onder het gras en een verborgen kost waardoor je zonnepanelen toch niet die lagere rekening opleveren waarop je had gehoopt? Helemaal niet, het loont nog steeds de moeite om in zonnepanelen te investeren.

Het tarief is ingevoerd in 2015 en dient om de ongelijkheid weg te werken tussen prosumenten en traditionele consumenten oftewel de gebruikers van het elektriciteitsnet zonder zonnepanelen (of kleine windmolens en warmtekrachtkoppelingsinstallaties) die volledig afhankelijk zijn van het distributienet voor hun stroom. Daar wrong namelijk het schoentje.

Voor 2015 werd prosumenten geen netvergoeding aangerekend omdat er enkel rekening werd gehouden met hun terugtellende elektriciteitsmeter. De teller kon terugdraaien tot nul als zij evenveel elektriciteit injecteerden in het net als dat ze eraf namen. Dit op jaarbasis bekeken. Op het eerste zicht kan dit een logische berekening lijken en kan je je afvragen waarom de netbeheerder in hemelsnaam een vergoeding wil aanrekenen.

Omdat je afhankelijk blijft van het distributienet van de beheerder. Wanneer je zonnepanelen immers een teveel aan energie produceren, moet deze ergens naartoe en opgeslagen worden en injecteer je deze in het net dus maak je er wel degelijk gebruik van. Net als wanneer je zonnepanelen te weinig energie produceren en je dus dat tekort van het net haalt. Je betaalt daarom een forfaitair bedrag als vergoeding voor het gebruik van het stroomnet.

Hoeveel prosumententarief betaal ik?

De betaling van dit bedrag is verplicht voor elke prosument maar is niet voor iedereen hetzelfde. Je tarief kan je berekenen aan de hand van het (net)gebied waar je woont en het vermogen van je omvormer(s). Dat vermogen, dat je bij elkaar optelt in het geval van meer dan een omvormer, vermenigvuldig je met de vergoeding die de netbeheerder in jouw gebied vraagt.

Prosumententarief berekenen

Je hebt als netbeheerder Infrax West die voor 2019 92,83 euro vragen per kilowatt vermogen van je omvormer. Dit vermogen is 2,7 kW. Je vermenigvuldigt het tarief van de beheerder met het vermogen dus: 92,83 x 2,7 = 250,64

👉 Je betaalt voor dit jaar 250,64 euro aan vergoeding als particulier met zonnepanelen.

Hoe prosumententarief vermijden?

Gebruik maken van het net betekent dus het betalen van een vergoeding aan de netbeheerder, prosument of niet. Het is niet mogelijk om het tarief te omzeilen maar toch zijn er mogelijkheden om ervoor te zorgen dat je minder moet betalen.

Thuisbatterij

Investeren in je eigen thuisbatterij geeft jou meer autonomie over je eigen energie. Met enkel zonnepanelen is het zeer moeilijk, nagenoeg onmogelijk, voor een modaal gezin om de geproduceerde energie ook meteen weer te verbruiken.

Gemiddeld wordt er maar zo’n derde geconsumeerd van de opgewekte stroom en dat betekent dat er dus twee derde geïnjecteerd wordt in het net wat voor de afhankelijkheid van dat net zorgt. Een thuisbatterij vergroot dit zelfverbruik tot gemiddeld de helft of zelfs iets meer dan twee derde. Er blijft dus een kleinere brok energie over die geïnjecteerd wordt, wat voordeliger is voor de eindafrekening.

Digitale meter

Prosumenten hebben een terugdraaiende teller. Ze nemen immers zowel stroom af van het net als dat ze erop injecteren. Er is in de media al veel te doen geweest over het begin van de invoering sinds dit jaar van de digitale meter oftewel de slimme meter. Zonnepaneelbezitters bekijken deze ontwikkelingen met grote belangstelling en ook wel met bezorgdheid. Deze nieuwe meter heeft namelijk geen terugdraaiende teller meer.

Je kan hier echter ook je voordeel mee doen. Eens er bij jou een digitale meter geplaatst is, krijg je voorlopig de keuze tussen twee tariefstructuren. Als eerste mogelijkheid blijf je gewoon in het reeds bestaande systeem waarbij je een vergoeding betaalt voor het gebruik van het elektriciteitsnetwerk in Vlaanderen. Maar je kan er met een slimme meter ook voor kiezen om deze vergoeding te laten vallen en enkel nog te betalen voor wat je werkelijk afneemt van het distributienetwerk. Het nieuwe systeem is dus extra interessant voor die mensen met een thuisbatterij die erin slagen een hoog zelfverbruik te hebben.

👉 Belangrijk om te weten is dat eens je uit het oude tariefsysteem bent gestapt, je er niet meer terug in kan stappen. Maak dus vooraf een goede en weldoordachte overweging wat voor jou het voordeligst is.

Prosumententarief na 2020

Het Grondwettelijk Hof vernietigde in januari 2021 het systeem van de terugdraaiende teller en het prosumententarief. Wie al zonnepanelen heeft of er wil laten installeren betaalt vanaf januari 2021 voor z’n reële verbruik. Hij moet ook een digitale meter laten plaatsen.